Định kiến về nhà tái định cư (chất lượng công trình, hạ tầng xã hội) khiến nhiều người dù có suất mua ưu tiên vẫn không mấy mặn mà, chỉ mong bán lại được cho bên thứ 3 để hưởng tiền chênh lệch. Tuy nhiên, nhà tái định cư vẫn có những ưu điểm nhất định mà người mua thường bỏ lỡ.
3 lợi ích của nhà tái định cư
1. Tiền ít cũng có nhà
Nhà tái định cư (bao gồm đất, nhà đất, căn hộ chung cư) là loại hình được cơ quan nhà nước cấp cho các cá nhân/ hộ gia đình trong diện giải tỏa, giải phòng mặt bằng nơi họ đang sinh sống. Thị trường diễn ra việc mua bán nhà tái định cư là do nhiều người không có nhu cầu nên muốn sang nhượng lại suất ưu tiên. Hoặc do việc cấp nhà tái định cư bị dư thừa số lượng nên nhà nước sẽ bán lại theo nhiều hình thức như đấy giá nguyên khu, bán lẻ từng căn, xé nhỏ khu ra đấu giá…
Lợi thế lớn nhất khi mua nhà tái định cư đó là loại hình này thường có giá thấp hơn khoảng 20 – 30% so với các sản phẩm tương tự trên thị trường. Khảo sát tin rao trên trang Batdongsan.com.vn thời gian gần đây cho thấy, giá bán đất tái định cư tại xã Phú Cát, huyện Quốc Oai, Hà Nội là 8,5 triệu đồng/m2, trong khi đất thương mại cũng tại khu vực này được rao bán với giá 12 triệu đồng/m2.
Mức chênh lệch tương tự với loại hình nhà ở. Đơn cử, căn hộ tại khu tái định cư Hoàng Cầu (Đống Đa, Hà Nội) được rao bán với giá 27.5 triệu đồng/m2, trong khi ngay cạnh đó, căn hộ thương mại tại dự án 36 Hoàng Cầu được bán với giá khoảng 50 triệu đồng/m2.
Nhà tái định cư thường có giá thấp hơn, phù hợp với người mua nhà có tài chính eo hẹp. Ảnh minh họa
2. Phí dịch vụ chung cư tái định cư thấp
Phí quản lý, vệ sinh, gửi xe ở những chung cư tái định cư thường rẻ hơn nhiều so với các dự án chung cư thương mại khác. Ngay từ thời điểm năm 2013, trong khi cư dân chung cư N05 Hoàng Đạo Thúy (Cầu Giấy) của Vinaconex phải đấu tranh gay gắt vì phí dịch vụ quá cao (khoảng 4.000 đồng/m2/tháng và phí gửi xe ô tô lên đến 1,8 triệu đồng/tháng) thì cũng tại quận này, khu tái định cư Trung Hòa Nhân Chính chỉ thu phí dịch vụ 40.000 đồng/tháng/căn hộ và phí gửi xe máy 40.000 đồng/tháng. Với mức phí này, người dân vẫn được phục vụ đi lại bằng thang máy, hành lang ngày nào cũng có người quét dọn, thu gom rác.
Đó là chưa kể chung cư tái định cư thường chỉ xây từ 12 – 15 tầng, mỗi tầng 8 – 10 căn nên mật độ dân cư thấp hơn so với những dự án khác. Điều này có thể coi là một lợi thế, nhất là với những gia đình nhiều thế hệ, muốn có không gian sống yên tĩnh và riêng tư hơn. Hạ tầng kỹ thuật của chung cư cũng ít khi quá tải do tần suất vận hành không quá lớn.
3. Hỗ trợ tài chính tối đa
- Ưu đãi tiến độ thanh toán:
Hầu hết nhà tái định cư đều áp dụng chế độ chỉ cần đóng tiền đợt đầu (khoảng 10%) là đã được nhận nhà. Tại Hà Nội, ngày 4/7/2012, UBND Thành phố đã ban hành quyết định về chính sách bán nhà tái định cư theo phương thức trả dần cho các hộ gia đình, cá nhân khi Nhà nước thu hồi đất, thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trên địa bàn TP. Hà Nội.
Theo đó, các đối tượng thuộc diện được thụ hưởng chính sách trên sẽ trả dần số tiền mua nhà còn thiếu trong 10 năm. Số tiền nhà được phép trả dần được tính lãi suất bằng 0,3%/tháng (thấp hơn lãi suất cho các đối tượng ưu tiên đặc biệt vay theo quy định hiện hành của UBND TP). Mỗi năm, hộ gia đình, cá nhân có trách nhiệm thanh toán một phần số tiền mua nhà còn thiếu bằng 1/10 số tiền được phép trả dần cộng với lãi suất theo quy định; Trong trường hợp các hộ gia đình, cá nhân thanh toán trước thời hạn số tiền mua nhà phải trả dần cho các năm còn lại thì được giảm 10% số tiền mua nhà phải thanh toán.
- Hỗ trợ vay vốn lãi suất thấp:
Người mua sẽ được hỗ trợ vay mua nhà tái định cư với lãi suất thấp chỉ khoảng 5%/tháng. Ngoài ra, nếu nhà tái định cư đáp ứng đủ 4 điều kiện sau thì người dân có thể thế chấp vay vốn như các sản phẩm bất động sản khác, cụ thể:
- Có giấy chứng nhận theo quy định của pháp luật, trừ khi thuộc trường hợp không bắt buộc phải có Giấy chứng nhận
- Không thuộc diện đang có tranh chấp, khiếu nại, khiếu kiện, về quyền sở hữu; đang trong thời hạn sở hữu nhà ở đối với trường hợp sở hữu có thời hạn
- Không bị kê biên để thi hành án hoặc không bị kê biên để chấp hành quyết định hành chính đã có hiệu lực pháp luật của cơ quan nhà nước có thẩm quyền
- Không thuộc diện đã có quyết định thu hồi đất, có thông báo giải tỏa, phá dỡ nhà ở của cơ quan có thẩm quyền
Người mua nhà tái định cư được hỗ trợ vay vốn lãi suất thấp. Ảnh minh họa
Lưu ý khi mua nhà tái định cư
Mặc dù có nhiều lợi ích nhưng việc mua nhà tái định cư vẫn tiềm ẩn những rủi ro. Lựa chọn nhà tái định cư thường là những người mua không có đủ khả năng tài chính cho các dự án nhà ở thương mại và không thạo luật, vì vậy rất dễ “sập bẫy” lừa.
Nhất là trường hợp mua bán nhà tái định chưa có sổ đỏ (do chưa đến thời hạn được cấp) nên hai bên chỉ giao dịch bằng hợp đồng ủy quyền. Hợp đồng này quy định bên được ủy quyền (bên mua) sẽ thay mặt bên ủy quyền (bên bán) thực hiện các công việc liên quan đến nhà tái định cư, tức là về bản chất căn nhà này vẫn thuộc quyền sở hữu của bên bán. Nếu bên bán “lật kèo”, đòi lại nhà thì bên mua sẽ là người “tiền mất tật mang”.
Thực tế cho thấy một số dự án nhà tái định cư còn khiến người dân lo ngại vì chất lượng xây dựng không cao, nhanh xuống cấp, thiếu các tiện ích như căn hộ thương mại và vị trí thường xa khu trung tâm.
Do vậy, kinh nghiệm mua nhà tái định cư là phải xem xét kỹ vị trí, tìm hiểu những quy định liên quan đến giao dịch nhà tái định cư trước khi xuống tiền. Nếu mua nhà chung cư tái định cư chưa có sổ đỏ mà phải thông qua hợp đồng ủy quyền, người mua cần thỏa thuận rõ các điều khoản ràng buộc để tránh tiến mất tật mang.
